Sint Anthoniuspoort

locatie: Bastion St. Anthonie

De St. Antonie of Bazeldonkspoort. Zij bevond zich bij den Kleinen Hekel aan het einde der St. Antoniestraat, die oudtijds liep van af de voormalige brug, de Zwengelbrug geheeten (welke lag aan het einde der Hinthamerstraat over de Aa, toen deze nog door de stad stroomde), tot aan de vestingmuur; deze straat heette aanvankelijk het Baseldonksche straatje, omdat men er mede kon komen door de buurt, de Borcht genaamd, aan het klooster Bazeldonk.
A.F.O. van Sasse van Ysselt, De voorname huizen en gebouwen van 's-Hertogenbosch, alsmede hunne eigenaars of bewoners in vroegere eeuwen 1 ('s-Hertogenbosch 1911-1914) 30
Video
Erfgoed 's-Hertogenbosch
Artikelen
1910

A.F.O. van Sasse van Ysselt

De St. Antonie of Bazeldonkspoort
De voorname Huizen en Gebouwen van 's-Hertogenbosch 1 (1910) 30
 
Geschiedenis
1618 De St. Anthoniuspoort wordt afgebroken. Ter plaatse wordt een bastion gebouwd: het Bastion St. Anthonie.
Bron: Kroniek van 's-Hertogenbosch
 
Stadsrekeningen
1534 Kapittel 12.
Bekendmaking in de kapel op den Dungen, dat de naburen hun aandeel in den nieuwen weg aan St. Antoniuspoort moeten komen betalen.
R.A. van Zuylen, Inventaris der archieven van de stad 's Hertogenbosch I (1863) 508
 
1534 Kapittel 18.
• Wapens en een kapiteel voor St. Antoniuspoort van Avenner steen en Vilvoorts arduin.
• Den datum voor St. Antoniuspoort in arduin gehouwen.
R.A. van Zuylen, Inventaris der archieven van de stad 's Hertogenbosch I (1863) 511
 
1534 Kapittel 26.
• Nieuwe weg aan de St. Antonispoort.
• De beelden van St. Antonius en St. Sebastiaan en vijf leeuwen van Avenner steen, voor in St. Antoniuspoort te plaatsen, gemaakt.
• Schilderen dier beelden en leeuwen.
R.A. van Zuylen, Inventaris der archieven van de stad 's Hertogenbosch I (1863) 512
 
1536 Kapittel 17.
Arduinsteen en andere bouwmaterialen voor de poort aan het bolwerk bij de Hinthamerpoort en het verlaat bij de St. Antonispoort.
R.A. van Zuylen, Inventaris der archieven van de stad 's Hertogenbosch I (1863) 536
 
1551 Kapittel 15.
Opgraving en dieping van de stads gracht buiten St. Antonispoort.
R.A. van Zuylen, Inventaris der archieven van de stad 's Hertogenbosch I (1863) 673
 
1556 Kapittel 7.
Uit deze opgave blijkt, dat het verkeer door de voormalige St. Antonispoort, die uitgang had door de nog bestaande St. Anthonisstraat naar Den Dungen, St. Michiels-gestel, Schijndel, enz. destijds belangrijker was als het verkeer door de Hinthamerpoort.
R.A. van Zuylen, Inventaris der archieven van de stad 's Hertogenbosch I (1863) 695n
 
1569 Kapittel 22.
De beelden voor St. Jans-, de Hinthamer- en St. Antonispoorten door de Sectarissen vernield, op last van Schepenen door den Beeldsnijder Cornelis Bloemerts hersteld en opnieuw gestoffeerd.
 
1579 Kapittel 18.
Een commissie zoekt de geschikste plaats tot het leggen van eene brug over de rivier de Aa, voor de ingezetenen van den Dungen en anderen aan dien uithoek, om door de Hinthamerpoort in de Stad te kunnen komen, aangezien de St. Anthonispoort toegebolwerkt zou worden.
R.A. van Zuylen, Inventaris der archieven van de stad 's Hertogenbosch II (1866) 999-1000
 
1601 Kapittel 13.
De Afgevaardigden van Gestel en van Reijs vertrekken met re ruiterij door St. Antonis-poort naar den Hove. Zij worden met vaartuigen uit de Stad overgevoerd.
R.A. van Zuylen, Inventaris der archieven van de stad 's Hertogenbosch II (1866) 1136
 
1601 Kapittel 15.
• Tuinstaken voor St. Antonispoort.
• De St. Antonie's-poort in den nacht toegebolwerkt.
• Het klokje van St. Anthonispoort in het beleg op 24 November 1601, afgeschoten.
R.A. van Zuylen, Inventaris der archieven van de stad 's Hertogenbosch II (1866) 1137, 1139, 1141
 
1619 Kapittel 1.
De Stad doet den grond bij de grachten buiten St. Antonispoort, verlagen.
R.A. van Zuylen, Inventaris der archieven van de stad 's Hertogenbosch II (1866) 1256-1257
 
Literatuur en bronnenpublicaties

C.J. Gudde, 's-Hertogenbosch geschiedenis van vesting en forten (1974) 36, 48, 49, 54, 55, 57, 73, 91, 92, 93, 96, 108

Henk Henkes, Van den Raethuys tot Stadhuis (2016) 173

L. van de Meerendonk, Tussen reformatie en contra-reformatie IX (1967) 166, 172

L.P.L. Pirenne, 's-Hertogenbosch tussen Atrecht en Utrecht (1959) 45, 126, 136

Jan Sanders, Kroniek van Molius (2003) 31, 121, 215, 281, 295

n: vermelding in een voetnoot